Bóng đá, với tất cả sự hấp dẫn và kịch tính của nó, không thiếu những quy tắc phức tạp mà người hâm mộ khó có thể nắm bắt hoàn toàn.
Trong đó, “việt vị” là một trong những thuật ngữ dễ khiến người xem mới làm quen với môn thể thao này cảm thấy bối rối.
Dù thường xuyên được nhắc đến trong các trận đấu, không phải ai cũng hiểu rõ việt vị là gì, cách thức hoạt động của nó ra sao và tại sao lại có ảnh hưởng sâu rộng đến trận đấu. Cùng 7mcn.london tìm hiểu ngay!
Việt vị là gì? Quy định cơ bản trong bóng đá
Theo Luật bóng đá do Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (FIFA) quy định, một cầu thủ bị xem là việt vị khi anh ta đứng ở một vị trí không hợp lệ trong khi tham gia vào một pha bóng tấn công.
Điều này xảy ra khi cầu thủ đó đứng gần khung thành đối phương hơn là bóng và cầu thủ phòng ngự (không tính thủ môn) khi đường chuyền được thực hiện.
Quy tắc này nhằm ngăn chặn những cầu thủ “chạy bẫy” và đứng trong một vị trí quá thuận lợi để dễ dàng ghi bàn mà không phải đối mặt với sự cạnh tranh công bằng từ các cầu thủ phòng ngự.
Về lý thuyết, một cầu thủ chỉ bị việt vị nếu như anh ta “được lợi” từ việc đứng ở vị trí vi phạm khi bóng được chuyền cho mình. Đặc biệt, cầu thủ này cần phải tham gia vào pha bóng và ảnh hưởng đến nó, ví dụ như nhận bóng hoặc cản trở đối phương.
Dưới đây là một số tình huống mà cầu thủ không bị coi là việt vị:
Để rõ ràng hơn, ta cần hiểu rõ khi nào một cầu thủ sẽ không bị coi là việt vị, mặc dù đứng gần vị trí vi phạm. Dưới đây là một số tình huống phổ biến:
- Khi cầu thủ đứng ở vị trí của sân nhà: Nếu một cầu thủ đứng gần đường biên hoặc gần khu vực giữa sân, anh ta sẽ không bị xem là việt vị dù có đứng gần khung thành đối phương.
- Khi cầu thủ nhận bóng từ một pha đá phạt: Việt vị không áp dụng đối với các tình huống cầu thủ nhận bóng trực tiếp từ các pha đá phạt góc, đá biên hay đá phạt trực tiếp.
- Khi cầu thủ đứng ngang hoặc sau hàng thủ đối phương: Một cầu thủ không bị việt vị nếu như anh ta đứng ngang hoặc thậm chí sau hàng thủ đối phương tại thời điểm đường chuyền được thực hiện.
Lý do quy định việt vị lại giữ vai trò thiết yếu trong bóng đá là gì?
Có lẽ câu hỏi lớn nhất mà người hâm mộ bóng đá luôn thắc mắc là tại sao lại phải có quy định việt vị trong một môn thể thao vốn đã rất căng thẳng và kịch tính. Câu trả lời đơn giản nhưng sâu sắc: để bảo vệ tính công bằng và chiến thuật của trò chơi.
- Bảo vệ đội phòng ngự: Nếu không có quy định việt vị, các cầu thủ tấn công sẽ dễ dàng lợi dụng việc đứng ở vị trí thuận lợi gần khung thành mà không cần phải đối mặt với sự can thiệp của hàng phòng ngự.
- Khuyến khích chiến thuật tấn công hợp lý: Việc áp dụng luật việt vị khuyến khích các đội bóng xây dựng chiến thuật tấn công tinh tế và sắc bén hơn. Để tấn công thành công, các cầu thủ phải phối hợp ăn ý, di chuyển thông minh và sử dụng các chiến thuật như bẫy việt vị để ngăn chặn đối phương.
- Thúc đẩy sự công bằng: Quy định việt vị giúp đảm bảo rằng các cầu thủ không thể “lách luật” để có được lợi thế không công bằng. Mỗi pha tấn công đều phải được thực hiện trong khuôn khổ của các quy định nghiêm ngặt, giúp trận đấu luôn giữ được sự công bằng và kịch tính.
Vi phạm việt vị: Cách xác định và xử lý
Khi một cầu thủ bị việt vị, trọng tài sẽ đưa ra quyết định theo sự đánh giá của trợ lý trọng tài (hoặc VAR nếu có), và đội bóng bị vi phạm sẽ bị mất quyền kiểm soát bóng.
Việc xác định việt vị đòi hỏi sự tinh tế và chính xác, bởi đôi khi sự khác biệt giữa việc việt vị hay không có thể chỉ là vài milimet.
Kể từ khi công nghệ VAR (Video Assistant Referee) được áp dụng, việc xác định các tình huống việt vị đã trở nên chính xác hơn bao giờ hết.
VAR giúp các trọng tài phân tích lại pha bóng và đưa ra quyết định cuối cùng về tình huống việt vị, đảm bảo sự công bằng trong mỗi trận đấu.
Các chiến thuật và cách phòng ngự với bẫy việt vị
Một trong những chiến thuật được các đội bóng phòng ngự ưa chuộng là “bẫy việt vị”. Đây là một chiến thuật mà các cầu thủ phòng ngự chủ động di chuyển lên phía trước, cố gắng đẩy đối phương vào thế việt vị khi bóng được chuyền đến.
Tuy nhiên, chiến thuật này đòi hỏi sự phối hợp hoàn hảo và chính xác giữa các cầu thủ phòng ngự. Nếu thực hiện thành công, bẫy việt vị có thể khiến đối phương mất đi cơ hội ghi bàn.
Tuy nhiên, bẫy việt vị cũng rất dễ bị phản công nếu không được thực hiện cẩn thận.
Nếu một cầu thủ tấn công nhận ra và kịp thời di chuyển vượt qua các cầu thủ phòng ngự, họ có thể có một cơ hội ghi bàn rõ ràng. Chính vì thế, đội phòng ngự cần phải luôn duy trì sự tập trung cao độ.
Xem thêm: Kiến Tạo Trong Bóng Đá Là Gì?
Kết luận
Việt vị không chỉ là một khái niệm trong luật bóng đá, mà còn là một phần không thể thiếu trong chiến thuật và tinh thần của môn thể thao vua. Quy định này giữ cho trận đấu không bị mất cân bằng và tạo ra những cuộc đối đầu đầy tính chiến thuật giữa các đội bóng.
Hiểu rõ về việt vị sẽ giúp người hâm mộ không chỉ nắm bắt được các tình huống trong trận đấu mà còn cảm nhận được sự tinh tế và khó khăn mà các cầu thủ và huấn luyện viên phải đối mặt trong mỗi pha bóng.